Η καταγωγή του πληθυσμού της Μεσσηνίας

Ο ντόπιος γηγενής πληθυσμός της Μεσσηνίας αποτελεί ένα μικρό ποσοστό των σημερινών της κατοίκων και βρίσκεται σκορπισμένος σε όλη σχεδόν τη Μεσσηνία και κυρίως στις ορεινές περιοχές της και λιγότερο στα πεδινά. Και αυτό διότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας οι Έλληνες προτιμούσαν τις ορεινές περιοχές γιατί τις εύφορες πεδιάδες τις εκμεταλλεύονταν οι Τούρκοι. Αλλά και σε αυτές, έχουμε πληθυσμούς μικρούς μεν σε όγκο αλλά με μεγάλη οικονομική ισχύ και πολιτική επιρροή [Ανδρούσα, Κορώνη, Καλαμάτα, Νησί (Μεσσήνη), Αρκαδιά (Κυπαρισσία) κ.α.]. Οι μεγάλες καταστροφές και σφαγές μετά τα Ορλωφικά στα τέλη του 18ου αιώνα αλλά και αργότερα οι επιδρομές και λεηλασίες του Ιμπραήμ στη Μεσσηνία, ανάγκασε ένα μεγάλο μέρος του ντόπιου πληθυσμού να εκπατριστεί είτε προσωρινά είτε οριστικά σε άλλες περιοχές του ελληνισμού. Το κενό αυτό που υπήρχε στις περιοχές κυρίως της νότιας και δυτικής Μεσσηνίας, ήρθαν να το καλύψουν έποικοι που προέρχονταν από χωριά της ορεινής κυρίως Αρκαδίας και οι οποίοι από τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση άρχισαν μαζικά να μεταναστεύουν προς τη Μεσσηνία, είτε για να εγκατασταθούν μόνιμα σε οργανωμένους οικισμούς, είτε ως ημινομάδες κτηνοτρόφοι που το χειμώνα διαχείμαζαν στη Μεσσηνία και το καλοκαίρι ανέβαιναν στα ορεινά χωριά τους (ανεβοκατεβάτες). Αυτή η ημινομαδική μετακίνηση συνεχιζόταν σε ορισμένα μέρη μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1950 περίπου. Αρκάδες εποίκους προερχομένους και από την περιοχή της Τσακωνιάς, έχουμε μετά την απελευθέρωση λόγω των καταστροφών του Ιμπραήμ στη συγκεκριμένη περιοχή. Επόμενο λοιπόν ήταν ένα μεγάλο μέρος των εθίμων, των τραγουδιών και των χορών να είναι κοινά και στις δύο περιοχές. Δε μπορούμε να παραβλέψουμε όμως ότι στη γη της Μεσσηνίας εγκαταστάθηκαν, από τη βυζαντινή ακόμη εποχή, πολυπληθείς ομάδες προερχόμενες από την περιοχή της Βορείου Ηπείρου, (Αρβανίτες) που εγκαταστάθηκαν γύρω από τα μεγάλα κάστρα της Μεθώνης και της Κορώνης και στην ορεινή περιοχή της Άνω Μεσσηνίας, στα Σουλιμοχώρια (Ντρέδες). Οι μεν πρώτοι στην πλειοψηφία τους μετανάστευσαν στην Κάτω Ιταλία και Σικελία όταν τα κάστρα της Μεθώνης και της Κορώνης δόθηκαν στους Τούρκους, οι δε δεύτεροι παρέμειναν στα ορεινά χωριά τους και διατήρησαν σε μεγάλο ποσοστό τόσο την παράδοση τους όσο και τη γλώσσα τους μέσα στην κλειστή ως τα τέλη του 19ου αιώνα αρβανίτικη κοινωνία τους. Ακόμη, ομάδες Ηπειρωτών (κυρίως σε οικογενειακό επίπεδο και όχι τόσο σε οργανωμένες ευρύτερες ομάδες) εγκαταστάθηκαν σε διάφορες περιοχές της Μεσσηνίας και κυρίως στην περιοχή του Ταϋγέτου λόγω των διωγμών του Αλή-Πασά, αλλά και αργότερα μετά την απελευθέρωση. Ακόμα κατά τη βυζαντινή περίοδο, στις πλαγιές του Ταϋγέτου εγκαταστάθηκαν ομάδες Σλάβων του γένους των Μελίγκων, που με τον καιρό εκχριστιανίστηκαν και εξελληνίστηκαν. Στην ίδια περιοχή, κατά την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους, ήρθαν και εγκαταστάθηκαν οικογένειες Κρητικών , κυρίως από την περιοχή των Χανίων. Κρητικές οικογένειες εγκαταστάθηκαν σε διάφορες περιόδους και κυρίως κατά τη διάρκεια των αποτυχημένων Κρητικών επαναστάσεων, σε αρκετές περιοχές της νότιας Μεσσηνίας (περιφέρεια Μεσσήνης) και κυρίως στην περιοχή της Φοινικούντας (Ταβέρνας). Μάλιστα ο πληθυσμός στη συγκεκριμένη περιοχή ήταν αμιγών κρητικός έτσι ώστε τα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του Ελληνικού κράτους είχε συσταθεί εκεί ο "Δήμος Νέας Κρήτης". Όλοι αυτοί οι έποικοι στη Μεσσηνιακή γη, έφεραν μαζί τους και τα ιδιαίτερα ήθη και έθιμα τους και τις παραδόσεις τους, τα οποία αναμείχθηκαν με αυτά των γηγενών κατοίκων και έτσι αποτελούν σήμερα ένα κοινό σύνολο και την ιδιαίτερη παράδοση αυτής της ελληνικής γωνιάς.

Πηγή: e-istoria.com ("Μικρό αφιέρωμα στους χορούς της Μεσσηνίας", Λαμπρόπουλου Αν. Ευάγγελου)
Αναδημοσίευση από: messiniwn-ithi.blogspot.gr