Η «δυσοσμία» από τον τρόπο που η χώρα μας (δεν) διαχειρίζεται το πρόβλημα των παράνομων χωματερών, έφθασε στις Βρυξέλλες και το ζήτημα επανέρχεται στο προσκήνιο με ιδιαίτερα επώδυνη εξέλιξη για την Ελλάδα. Σε χρονικό διάστημα μικρότερο του εξαμήνου, η χώρα μας θα κληθεί να καταβάλλει εν είδει προστίμου, ποσόν περίπου 10 εκατομμυρίων ευρώ, και μάλιστα σε ημερήσια βάση.Ο λόγος; Η συνεχιζόμενη λειτουργία τετρακοσίων (400) παράνομων χωματερών –ανοιχτές κοινωνικές και περιβαλλοντικές πληγές– κινητοποίησε τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε., αιφνιδιάζοντας τους Ελληνες συναρμόδιους, αφού έως το «παρά πέντε» η ημετέρα πλευρά εκτιμούσε αφελώς (και πονηρώς) ότι η επερχόμενη καταδίκη θα αφορούσε μόνον επτά παράνομες χωματερές.Για να γίνει πιο σαφές, οι 400 ανεξέλεγκτες χωματερές, που βρίσκονται ακόμα σε λειτουργία ενώ θα έπρεπε να είχαν κλείσει προ πολλού, θα μας κοστίζουν περί τα 34.000 ευρώ η κάθε μία για κάθε ημέρα λειτουργίας τους, και είναι αυτές που δεν «σφραγίστηκαν» με την εκπνοή του 2008, όταν δηλαδή εξαντλήθηκαν και οι τελευταίες παρατάσεις της Ε.Ε.Αλλωστε, η αρμόδια επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική της Ε.Ε. Ντανούτα Χούμπνερ, στη σχετική προειδοποιητική επιστολή της 14ης Απριλίου, καθιστούσε στη χώρα μας σαφή την πρόθεση να εφαρμοστεί η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στο ακέραιο. Δηλαδή, να επιβληθούν στη χώρα μας πρόστιμα όχι για επτά χωματερές –όπως θέλαμε να πιστεύουμε ότι ξέρουν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας– αλλά για 400 ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διαχείρισης Απορριμμάτων) αφού τελικώς δεν μπορέσαμε «να κρύψουμε κάτω από το χαλί» τόσες πολλές παράνομες χωματερές, παρά τα όσα ελέγοντο εκ χειλέων αρμοδίων περί πλήρους ικανοποίησης των κοινοτικών από την πρόοδο σχετικών εργασιών.Μάλιστα, ύστερα από κάθε επίσκεψη κοινοτικών ελεγκτικών οργάνων στη χώρα μας, από ελληνικής πλευράς ανακοινωνόταν ότι η Ε.Ε. «μετράει» μόνο τις χωματερές για τις οποίες μας παρέπεμψε και μας καταδίκασε το 2005.Το κρυφτούλι όμως με τους αριθμούς δεν μπορούσε να συνεχιστεί. Οι χωματερές που καταγράφαμε και «παρουσιάζαμε» στους Ευρωπαίους ήταν 1.102, αλλά οι χωματερές που ανταποκρίνονταν σε πραγματικούς αριθμούς έφταναν τις 3.000. Οπως και οι χωματερές για τις οποίες επισήμως υπήρχε εκκρεμότητα ήταν επτά, αλλά στην πραγματικότητα άγγιζαν τις 400. Τώρα όμως οι Βρυξέλλες και γνωρίζουν, και θύμωσαν, και τελεσίγραφο στέλνουν.Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η Ελλάδα θα κληθεί να απολογηθεί γιατί, κατά παράβαση των κοινοτικών οδηγιών, δεν προχώρησε είτε στο να βάλει λουκέτο, είτε να αποκαταστήσει παράνομες χωματερές της. Η διαδικασία που θα ακουλουθηθεί θα δώσει ενδεχομένως τη δυνατότητα στην ελληνική πλευρά να εκθέσει τις προόδους που σημειώθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια και να αιτηθεί ελαφρότερων ποινών και προστίμων.Το βέβαιο είναι ότι η απόφαση θα εκδοθεί μετά έξι μήνες, και τότε τα πράγματα θα είναι πολύ άσχημα καθώς με δεδομένη την κατάσταση της οικονομίας, θα κληθούμε να καταβάλλουμε τα παραπάνω πρόστιμα. Παράλληλα, η χώρα μας θα κληθεί να αιτιολογήσει και την καθυστέρηση που παρατηρείται στο ζήτημα καύσης του RDF (υλικό που παράγεται από το εργοστάσιο ανακύκλωσης στα Ανω Λιόσια). Το RDF, σύμφωνα με όσα είχαν συνομολογηθεί, θα έπρεπε να καίγεται στα «τσιμεντάδικα» αλλά το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν έχει υπογράψει ακόμη τη σχετική άδεια με αποτέλεσμα το υλικό αυτό (πρόκειται για πολλές χιλιάδες τόνους) να καταλήγει στη χωματερή της Φυλής επιβαρύνοντάς την ακόμη περισσότερο.Για τους γνωρίζοντες πάντως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Βρυξέλλες ξαφνικά αφυπνίστηκαν και έσπευσαν να μάθουν τον ακριβή αριθμό των παράνομων χωματερών που βρίσκονται ακόμη σε λειτουργία. Πολλοί μάλιστα ανέμεναν την εξέλιξη (είναι οι ίδιοι που υποστηρίζουν ότι σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα «έρχεται» παραπομπή που θα αφορά μόνο την Αττική).Πολλά ακούγονται πάντως για έναν ανελέητο πόλεμο συμφερόντων, «για γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις», για εταιρείες και λόμπι που μεθοδεύουν τη δημιουργία μεγάλων μονάδων καύσης σύμμεικτων απορριμμάτων παντού, σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη. Η χώρα μας, που δεν κατάφερε ποτέ να προχωρήσει με σοβαρότητα στην ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας (παρά τα κεφάλαια που δόθηκαν), αποτελεί εύκολο πεδίο εφαρμογής τέτοιων λύσεων, με δεδομένη μάλιστα και τη μαζική κοινωνική δυσφορία για τη χωροθέτηση των ΧΥΤΑ, οπουδήποτε και αν αυτοί προτάθηκαν να κατασκευαστούν.Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, παρά τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν τα τελευταία χρόνια για εξεύρεση λύσης σε περιοχές όπου δεν υπάρχει ούτε ένας νόμιμος χώρος εναπόθεσης απορριμμάτων, το πρόβλημα παραμένει οξύτατο. Για παράδειγμα, τρεις νομοί στην Πελοπόννησο «πετάνε» τα σκουπίδια τους ανεξέλεγκτα. Είναι η Κορινθία (σε έναν ΧΑΔΑ τη οποίας οφείλεται και η μεγάλη πυρκαγιά του 2007), η Αρκαδία και η Αργολίδα. Και όμως παρά τις προσπάθειες λύση δεν διαφαίνεται. Οπου και να χωροθετείται χωματερή, συναντάει κύματα αντιδράσεων από κατοίκους και φορείς. Στην Ευρυτανία όπου δεν υπάρχει ακόμη υγειονομική ταφή, δεν μπορεί να βρεθεί χώρος. «Στο κόκκινο» είναι και η Ηλεία. Είναι και η Φωκίδα αλλά και η Ικαρία.Αντίθετα όπου δρομολογούνται λύσεις, η εικόνα αλλάζει άρδην. Για παράδειγμα, σε ενάμιση χρόνο στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (όπου κατασκευάζονται 3 ΧΥΤΑ) θα έχουν κλείσει 28 ανεξέλεγκτες χωματερές. Στην Ημαθία όταν ολοκληρωθεί ο ΧΥΤΑ, θα κλείσουν 17 περιφερειακοί ΧΑΔΑ. Το ίδιο και στην Εύβοια: όταν τελειώσουν τα έργα κατασκευής του ΧΥΤΑ στα Νέα Στύρα, θα κλείσουν 20 ΧΑΔΑ.«Ποτέ δεν κρύψαμε τον πραγματικό αριθμό των ανεξέλεγκτων χωματερών», υποστηρίζει μιλώντας στην «Κ» ο υφυπουργός Εσωτερικών κ. Αθ. Νάκος, πρόεδρος της Διυπουργικής Επιτροπής για τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων (στην οποία, σημειώνεται, δεν μετέχει το ΥΠΕΧΩΔΕ). Ο κ. Νάκος λέει ότι «τα περισσότερα εμπόδια για την εκτέλεση έργων κατασκευής ΧΥΤΑ που θα συντελούσαν αποφασιστικά στο κλείσιμο των ΧΑΔΑ, είναι οι τοπικές κοινωνίες, όπου, βεβαίως, κανείς δεν θέλει τα σκουπίδια στην αυλή του. Ολοι τα θέλουν στην αυλή του γείτονα».Της Έφης Xατζηιωαννίδου στην εφημερίδα Καθημερινή
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου